„Folia życia” (NRC) – fakty i mity, podsumowanie.
Autor: Droga Ratownika

„Folia życia” (NRC) – fakty i mity, podsumowanie.

Spis treści

(kliknij aby przejść do rozdziału)

Folia życia (sic!), folia NRC, koc termiczny, koc ratunkowy, folia przeciwwstrząsowa, folia izotermiczna. Część tych określeń może wzbudzać lekkie zaintrygowanie. Czy to na pewno ta srebrno-złota folia, którą znamy? Czy ten kawałek metalizowanej folii, nazywany kocem naprawdę jest tak niezastąpiony? Czy folia rzeczywiście ratuje życie (oczywiście ułożona odpowiednią stroną)? Jeśli tak to w jaki sposób?

Sam pomysł stworzenia tej metalizowanej folii polipropylenowej zrodził się w latach 70′ w National Research Center w USA na potrzeby NASA. Folia termoizolacyjna stanowi rodzaj elastycznego ekranu odbijającego około 80% promieniowania podczerwonego, a ponadto zmniejsza wpływ wychładzania organizmu na drodze konwekcji (szczególnie) oraz kondukcji.

Strona srebrna/złota – czy to ma znaczenie?

Złoty czy srebrny… a nie, czekaj.

Którą stroną owinąć poszkodowanego? W teorii zasada jest taka:

stroną srebrną do ciała pacjenta – by go ogrzać

stroną srebrną na zewnątrz – by go „wychłodzić”

Można zapamiętać to w prosty sposób, kojarząc stronę srebrną, jako tą część która ciepło odbija. Pamiętajmy, że folia nie grzeje, tylko izoluje.

W praktyce jednak nie ma wielkiego znaczenia czy okryjemy pacjenta złotą, czy srebrną stroną folii (różnica jest zbyt mała). Aspekt ten niepotrzebnie zaprząta głowy wielu ratownikom, odwracając uwagę od rzeczy istotnych – faktycznej dbałości o komfort cieplny poszkodowanego, a nie o swoje własne sumienie. Przykładem jest tutaj pominięcie odizolowania ciała od zimnej deski ortopedycznej/podłoża. Tą „ukrytą” drogą poszkodowany traci dużo ciepła.

Kolor powierzchni, sam w sobie, większe znaczenie będzie miał w przypadku osłony przed promieniami słonecznymi.

Na zdjęciach tzw. objaw „Całunu Turyńskiego”
W obrazie termalnym na podłożu na którym leżał poszkodowany (z wierzchu okryty folią NRC) widoczne są „ciepłe plamy” .

Kolory, a absorbcja ciepła

Skala Albedo (skala białości) określa zdolność odbijania promieni przez daną powierzchnię.
W uproszczeniu. Albedo równym 0 charakteryzuje się powierzchnia idealnie czarna, natomiast albedo równe 1 będzie miała płaszczyzna doskonale biała, która odbija całkowicie ilość promieniowania padającego na nią. Praktyczną różnicę w odbijalności cieplnej tych dwóch kolorów można zobaczyć na przykładzie tego prostego doświadczenia.

O ile różnica absorbcji ciepła między kolorem czarnym i białym jest istotna, o tyle różnica między kolorem złotym i srebrnym nie jest już taka duża, więc nie powinna być języczkiem uwagi w żadnym momencie pracy z poszkodowanym. Podkreślają to również dostępne badania i publikacje.

♪ „Folia to… za mało, ja dziś pragnę więcej” ♪

Realne znaczenie dla termoizolacji ma grube, suche, hydrofobowe i wielowarstwowe okrycie o stosunkowo wysokiej termoizolacyjności (clo – wartość izolacyjności cieplnej). Warstwa cienkiej folii NRC może spełniać swoją rolę, ale jako zewnętrzna warstwa, wiatroszczelna i wodoodporna.
Właściwą izolację zapewniają nieruchome warstwy powietrza znajdującego się pomiędzy warstwami szczelnego okrycia.
Jeśli chcemy zadbać o termoizolację, folia powinna okrywać całego pacjenta dookoła (na tzw. „naleśnik” lub „cukierek”) a nie tylko zakrywać go z góry, niczym babciny koc.

akademia.hipotermia.edu.pl

Folia NRC – zastosowanie i podsumowanie

Według badań, właściwości folii NRC są dokładnie takie same, jak każdej innej folii o tej samej grubości.

Przegląd 20 artykułów dotyczących hipotermii, wskazuje, że popularność folii NRC w „leczeniu” hipotermii spadła, a nacisk kładziony jest na alternatywne sposoby ogrzewania pacjenta (wielowarstwowe ubrania, pakiety grzewcze, ogrzewanie płynów, umiarkowane ćwiczenia fizyczne itd. – naturalnie, w zależności od stadium hipotermii). [źródło]

Oczywiście, abstrahując od powyższych rozważań, naszej złoto-srebrnej folii możemy użyć w odosobnieniu do wielu prostych działań.
Owszem, odjęliśmy jej trochę prestiżu, ale w starciu z poważnym wychłodzeniem organizmu i potrzebą skutecznej termoizolacji.
Folia NRC znajduje bowiem swoje zastosowanie w profilaktycznym zabezpieczeniu termicznym poszkodowanych podczas zdarzeń w typowych warunkach atmosferycznych.
Pamiętajmy, jeśli chcemy porządnie zadbać o komfort termiczny pacjenta, to musi być on owinięty dookoła, nie tylko z wierzchu (patrz wyżej „Całun Turyński”).
Wliczamy tutaj także praktyczne wsparcie psychiczne przez zasłonięcie ciała przed wzrokiem przechodniów, poprawienie komfortu psychicznego („ktoś się mną zajmuje”), czy wreszcie osłonięcie przed promieniami słonecznymi.

Inne pomysły na folie życia

Można natknąć się na źródła wymieniające zastosowanie ww. folii do wykonania opatrunku zastawkowego w przypadku rany wentylowej klatki piersiowej. Ja jednak sugerowałbym traktować tą sugestię z szerokim dystansem. Z praktycznych opinii, metoda ta po prostu najczęściej… nie działa. Folia jest materiałem stosunkowo sztywnym, ale też dobrze poddającym się zjawisku adhezji. Płyny ustrojowe, w tym szczególnie krew, z dużym prawdopodobieństwem utrudnią prawidłowe działanie tej prowizorycznej „zastawki”. Nie zaprzeczam, iż sposób mógłby wrócić do łask w przypadku niedostępności dedykowanego sprzętu w obliczu szybko dekompensującego się pacjenta. To jednak rozważania na inny artykuł.
Folia ta dobrze będzie nadawała się do opatrunku okluzyjnego np. przy zaopatrywaniu wytrzewienia (w przypadku braku dostępności dedykowanego opatrunku).
Gdy nie mamy dostępnej chusty trójkątnej, dedykowanego sprzętu lub innych możliwości, folii izotermicznej możemy użyć również do stabilizacji miednicy.

Abstrahując od szczegółów, na zdjęciu przedstawiono ciekawy sposób wykorzystania folii NRC w połączeniu z kurtką.

Rozpatrywana literatura, ciekawe badania, badania dotyczące folii NRC, bibliografia

  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1463559?report=abstract „(…) Nagromadzenie wody na ubraniu wewnątrz koca szybko przewodzi ciepło ze skóry. Koc i aluminium przejmują i przewodzą ciepło 9 300 razy szybciej niż powietrze”.
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9325662 „(…) Przegląd 20 artykułów dotyczących hipotermii, wskazuje, że popularność folii NRC w „leczeniu” hipotermii spadła, a nacisk kładziony jest na alternatywne sposoby ogrzewania pacjenta”
  • https://europepmc.org/abstract/MED/10736119 Różnica między biernym ogrzewaniem za pomocą folii, a ogrzewaniem za pomocą koca grzewczego. „WNIOSEK: Ogrzewanie za pomocą koca grzewczego więcej niż podwaja tempo nagrzewania w porównaniu z ogrzewaniem przez odblaskową folię metalizowaną i robi to bez wytwarzania „afterdrop”. Jest zatem prawdopodobnie przydatne w warunkach przedszpitalnych.”
  • https://europepmc.org/abstract/MED/2378237 „(…) Podsumowując, koc termiczny nie był bardziej skuteczny niż ocieplone koce bawełniane w zapobieganiu śródoperacyjnej hipotermii. Poparto wcześniejsze badania wykazujące największy spadek temperatury w ciągu pierwszej godziny znieczulenia i operacji. Koc termiczny może być przydatny w salach operacyjnych, w których przechowywanie i podgrzewanie bawełnianych koców nie jest możliwe ze względu na ograniczoną przestrzeń lub koszt.”
  • https://europepmc.org/abstract/MED/6498588 (Właściwości termoizolacyjne metalizowanej folii z tworzywa sztucznego (MPS), przezroczystej folii polietylenowej (CPS) i 100% poliestrowego koca termicznego (TBB) zostały przetestowane i porównane ilościowo przy użyciu bezpośredniej kalorymetrii. (…) Materiał z MPS zapewnił największą redukcję strat ciepła jawnego (SHL) spośród wszystkich trzech badanych materiałów)
  • http://www.ratuj.edu.pl/aktualnosc/29
  • http://www.akademia.hipotermia.edu.pl
  • https://youtu.be/xb2Rbj9ploE

Złoty koc, srebrny połysk, mały elementarz
Pewnie wiesz coś jeszcze – dodaj swój komentarz

Dyskusja na blogu dodaj komentarz Droga Ratownika

Dumnie wspiera projekt “Droga Ratownika”

Informacje

© Pierwsza odsłona strony www: 04.2016 (druga 01.2018, trzecia 03.2019), projekt założony 01.2015

Zespół>>>
O projekcie>>>

Aktualności na Facebooku

Obserwuj nas na:

Sponsorem głównym bloga jest:

sklep z profesjonalnym sprzętem ratowniczym i wyposażeniem straży