W tym artykule próbujemy uporządkować kwestię nazewnictwa poszczególnych elementów najważniejszego sprzętu burzącego (halligana) oraz czynności, które wykonuje się podczas siłowego otwierania drzwi.
Do tego celu posłużymy się wynikami ankiety przeprowadzonej online na 566 strażakach oraz rekomendacjami grupy osób zajmujących się szkoleniami w tym zakresie (choć o kompromis w tak, trzeba przyznać, średnio konkretnym problemie nie było łatwo).
„W tym przypadku jednolite nazewnictwo ważniejsze jest w ramach zespołu, niż całej formacji„
W ustaleniach i pracach na ten temat udział brali: Rafał Podlasiński, cfbt.pl, FireTrap.pl, Tomasz Molesztak oraz Droga Ratownika.
Mimo wątpliwości, nie można zanegować wartości jednolitej nomenklatury, zwłaszcza na poziomie literatury, publikacji, czy zaleceń. Unifikacja pojęć to ważny element współczesnego szkolenia i element profesjonalizmu. Mówiąc jednym głosem dajemy sobie większe szanse na zrozumienie i wymianę doświadczeń bez niepotrzebnych nieporozumień.
Zdajemy sobie sprawę, że dla wielu wątek, który poruszamy będzie niepotrzebnym zamieszaniem. Rozumiemy to stanowisko. Jednocześnie chcemy choć raz podjąć próbę unifikacji i dać możliwość odniesienia się środowisku ratowniczemu na podstawie niniejszego badania ankietowego czy rekomendacji wybranych nauczycieli i liderów w zakresie siłowego otwierania drzwi.
Podkreślając: obecne tu wnioski mają charakter dobrych zaleceń, rekomendacji, które powinny być stosowane. Oczywiście, jeśli nie będzie się to wiązało z wywróceniem do góry nogami dobrze działającej komunikacji w danym zespole.
Jeśli można podjąć jakąś decyzję, niech będzie to decyzja oparta na badaniu zdania setek strażaków i ustaleniach osób szkolących w tym zakresie.
Wyniki ankiety przeprowadzonej na strażakach
Ankieta odpowiada głównie na pytania dotyczące obecnego stanu rzeczy („Jakiego określenia używasz dla XYZ?”). Wydaje się być rozsądnym nie podejmowanie prób zmiany tych słownych przyzwyczajeń, a przynajmniej nie tworzenia wszystkiego od nowa. W końcu są to głęboko ukorzenione określenia, które funkcjonują w słownikach strażaków. Zobaczmy jak to wygląda…
Określenia elementów narzędzia ratowniczego – Halligana
Ankietowani strażacy w tym przypadku używają określenia „Widelec”.
W tym przypadku należy wskazać dwa określenia. „Kolec” lub „Kieł”.
Najczęściej pojawiająca się nazwa to „Klin”.
Rekomendacje
W toku wewnętrznego głosowania i dyskusji określono, że najlepszym określeniem jest: WIDELEC, KOLEC, ŁOPATKA
Zestawiając powyższe przesłanki wydaje się, że można dopuszczać określenia WIDELEC, KOLEC lub KIEŁ oraz ŁOPATKA.
Dlaczego nie KLIN? – skoro najwięcej ankietowanych strażaków wskazało tę właśnie odpowiedź. Otóż, klin jest to określenie pierwotnie zarezerwowane dla klinów drewnianych, z tworzyw sztucznych czy metalowych używanych również podczas siłowego otwierania. Zdublowanie tych nazw mogłoby doprowadzić do nieporozumień.
Ponadto by nie dopuszczać dwóch określeń do nazywania jednego elementu proponujemy KOLEC.
Konkluzja: WIDELEC – KOLEC – ŁOPATKA (kolejność zgodnie z powyższymi zdjęciami)
W trakcie siłowego otwierania drzwi podczas wykonywania POJEDYNCZEGO uderzenia MŁOTEM (ang. „hit”) w halligan (celem ustawienia go) UŻYWASZ/UŻYWAŁBYŚ KOMENDY:
Komenda najczęściej używana przez strażaków do określenia pojedynczego uderzenia młotem (zgodnie z klasyczną, zalecaną techniką otwierania drzwi) to „BIJ”.
Które KOMENDA do zawartej w poprzednim pytaniu czynności Twoim zdaniem jest najlepsza?
Pytania tego typu miały na celu ustalenie czy obecne przyzwyczajenia różnią się od najlepszych, zdaniem ankietowanych, określeń.
Jak widać określenie „Uderz” wielu strażakom wydaje się całkiem poprawne.
„Uderz” akcentuje bardziej jednorazowe polecenie, w przeciwieństwie do „bij”. Jednak to słowo „bij” jest prostszym i bardziej instynktownym określeniem.
W trakcie siłowego otwierania drzwi podczas wykonywania WIELU uderzeń MŁOTEM (ang. „drive”) w halligan (celem dobicia go) UŻYWASZ/UŻYWAŁBYŚ KOMENDY:
Komenda najczęściej używana przez strażaków do określenia wykonania wielu uderzeń młotem to „Dobij”.
Które KOMENDA do zawartej w poprzednim pytaniu czynności Twoim zdaniem jest najlepsza?
Po przemyśleniu sprawy, określenie „Dobij” (Czy nawet „dobijaj”) przekonało nawet kilkunastu strażaków więcej.
W trakcie siłowego otwierania drzwi, by wstrzymać uderzenia UŻYWASZ/UŻYWAŁBYŚ KOMENDY:
Nie ma wątpliwości. „Stop” jest najbardziej instynktowne i najpewniejsze.
W trakcie siłowego otwierania drzwi, by nakazać podklinowanie drzwi czy to siekierą, czy klinem UŻYWASZ/UŻYWAŁBYŚ KOMENDY:
Bez wątpienia „Klinuj”.
Podsumowanie
Wszystkie określenia, które mają kluczowy charakter podczas siłowego otwierania drzwi to 3 nazwy dla części roboczych halligana oraz 4 polecenia wydawane podczas samego siłowego otwierania drzwi.
Pominięto w tym przypadku wariację zakończenia halligana tzw. „pazurem” (końcówka do cięcia np. blachy). Nie jest to część wykorzystywana rutynowo podczas siłowego otwierania drzwi, więc została pominięta.
Dla 3 elementów halligana (widocznego na początku tego artykułu), podsumowując, sugerujemy takie nazwy:
Film prezentujący w praktyce użycie określeń sugerowanych: „BIJ”, „DOBIJ”, „STOP”, „KLINUJ”:
